Column: op de brandstapel – Janine Brandsen

Op de brandstapel – door Janine Brandsen

Vandaag zes jaar geleden – zo herinnerde Facebook mij – postte ik een foto van mijzelf in de zon met op mijn schoot het boek De naam van de roos van Umberto Eco. ‘Studeren voor het vak middeleeuwse literatuur’, stond eronder, ‘er zijn rottere studiedagen geweest’. Met veel plezier werkte ik me toen door de verplichte vakliteratuur voor een van de laatste vakken van de lerarenopleiding geschiedenis.

Het boek is doorspekt met de meest vreselijke veertiende-eeuwse meningen over de vrouw: ‘Als je naar haar kijkt en gevoelens van begeerte voelt, is zij om die reden al een heks’. Of het poëtische: ‘Schoonheid van het lichaam gaat niet verder dan de huid. Als mannen zagen wat er onder de huid zit, zouden ze sidderen van de aanblik van de vrouw. Al die bekoorlijkheid bestaat uit slijmige substantie en bloed, sappen en gal. En als het je tegenstaat om slijm en drek met je vingers aan te raken, hoe zouden we dan ooit kunnen verlangen de zak zelf die de drek bevat te omhelzen?’ Dit is met name de mening van de kerk in de middeleeuwen die met deze angstaanjagende vergelijkingen de gewone man probeerde te behoeden voor de onvermijdelijke, seksuele zondes.

Zoals het een docent geschiedenis betaamt, leefde ik mij zo goed mogelijk in en vroeg mij af hoe vrouwen in de veertiende eeuw leefden. Ik ging zelfs verder en bedacht hoe ik zelf, een 21^e-eeuwse, vrijgevochten, zelfstandige vrouw met een iets te grote mond, mij in die tijd staande had gehouden. In no time was ik ervan overtuigd dat ik linea recta op de brandstapel was geëindigd.

Het idee van moderne, geëmancipeerde vrouwen in een ‘verkeerde’ tijd bleef hangen en toen ik drie jaar later mijn hobby schrijven nieuw leven inblies, zette ik dat idee om naar een boek.

Val uit de tijd verscheen in april dit jaar bij Godijn Publishing en is een historische roman over je plek vinden in de samenleving, keuzes maken en achter die keuzes staan. Een universeel thema in een historisch jasje. Want ook al zouden Helena, Dorothea en Betje met hun problemen beter af zijn geweest in de 21^e eeuw, zij moeten hun dromen, wensen en ambities verwezenlijken binnen de kaders van hun eigen tijd. Wat doe je? Vecht je tegen de gevestigde orde, met het risico machtige vijanden te maken? Trouw je uit het hart in plaats van een gebruikelijk verstandshuwelijk? De keuzes zijn niet altijd makkelijk en maken het leven niet eenvoudig.

Als docent geschiedenis kon ik het niet nalaten, je naast een meeslepend, spannend verhaal, ook allerlei historische weetjes over de veertiende eeuw aan te reiken. Zo weet je na het lezen van Val uit de tijd wat een paddenarts in de middeleeuwen deed en waarom je boerenwormkruid onder de drempel van jouw huis moet stoppen. Als eerbetoon aan Umberto Eco zijn de meningen over vrouwen van sommige personages in dit boek net zo pittig als in De naam van de roos en ben je na afloop hoogstwaarschijnlijk opgelucht in deze tijd te leven.

Inhoud van Val uit de tijd:

Arensborg, Hertogdom Brabant – 1345

Wanneer Helena’s vader overlijdt, blijft zij als enige erfgename ongehuwd achter. Haar vaders lakenhandel zelfstandig voortzetten lijkt geen optie. Het koopmansgilde eist een man aan het hoofd van de firma. Een huwelijk is de makkelijkste uitweg, maar Helena zweert alleen te trouwen uit liefde. Bij pogingen haar ambitie toch te verwezenlijken, zonder daarbij in een verstandshuwelijk terecht te komen, maakt zij machtige vijanden die niet voor niets terugdeinzen om te krijgen wat zij willen. Helena’s dromen en verlangens lijken simpelweg niet bij haar tijd te passen.

Over de auteur:

Janine Brandsen (1973) is docent geschiedenis en werd in 2019 genomineerd voor Geschiedenisleraar van het jaar. Op de lerarenopleiding geschiedenis volgt zij Nederlands als bijvak, want naast historie blijft schrijven een passie. Na een schrijfcursus besluit zij een boek te schrijven. Met haar achtergrond kan het niet anders dan een historische roman worden. Meer info over het boek, de auteur en haar blogs op www.janinebrandsen.nl

NBD Biblion over Val uit de tijd:

‘Een boek dat tegelijkertijd boeiend en leerrijk is. Goede historische debuutroman voor breed publiek, zeker voor lezers van Ken Follett en Diana Gabaldon’.

Algemeen Dagblad over Val uit de tijd:

‘Brandsen is een vat aan kennis en een meester in het overbrengen van informatie. Terwijl de lezer wordt meegesleept in de levens van drie vrouwen leer je en passant van alles en nog wat’. Brandsen

Kijk voor nog meer nieuws op www.thrillersandmore.com