Titel: Lied voor de vermisten
Auteur: Pierre Jarawan
Genre: Roman
Uitgeverij: HarperCollins
Vertaling: Lilian Caris
Publicatiedatum: Mei 2020
Aantal bladzijdes: 448
Recensie: Yfke
Auteur
Pierre Jarawan werd in 1985 geboren als zoon van een Duitse moeder en een Libanese vader in Amman, Jordanië. Op zijn derde kwam hij met zijn familie naar Duitsland, waar hij nu nog steeds woont. Boekhandelslieveling Jarawan is poetryslammer en auteur van De zoon van de verhalenverteller, dat internationaal een bestseller werd.
Achterflap
Wanneer de Arabische Lente in 2011 volledig is ontwaakt, ontstaat ook in Beiroet de eerste onrust. Terwijl de huizen branden, legt dertiger Amin zijn herinneringen vast.
Aan 1994, toen hij met zijn grootmoeder terugkeerde naar Libanon, twaalf jaar na de dood van zijn ouders. Aan zijn vriendschap met Jafar, met wie hij door de voor hem onbekende naoorlogse wereld zwierf. En aan hoe hij zo pijnlijk moest leren dat er in dit land nooit zekerheid zal zijn; niet over het verleden, niet over zijn vriendschappen, niet over de geschiedenis van zijn familie.
Lied voor de vermisten is Jarawan zoals we hem in ons hart gesloten hebben: een ontroerend, spannend en virtuoos familieverhaal, verweven met de turbulente geschiedenis van het Midden-Oosten.
Mijn mening
Yeki boed. Yeki naboed. Je fantasie is een scheefgezakt huis. Of een geheime troonzaal. Hoor hoe het gonst van berichten en beelden.
Een kunstenares, een verhalenverteller met een glazen oog, een meisje op een marktplein. De verschillende, ogenschijnlijk soms totaal losstaande verhalen van Lied voor de vermisten vlecht Pierre Jarawan in de loop van de roman samen tot een complex geheel, via bloemrijke beschrijvingen uit heden en verleden. Hier neemt hij de tijd voor (zie het aantal bladzijdes), wat helemaal geen straf is omdat hij zo mooi kan vertellen.
Hoofdpersoon Amin blikt terug op zijn jeugd tijdens het ‘ontwaken’ van de Arabische Lente in 2011. Een jeugd die verstoord werd toen zijn grootmoeder met hem uit Duitsland vertrok en terugging naar Libanon. Gelukkig werd de jonge Amin al snel door klasgenootje Jafar onder de vleugel genomen.In Amins terugblikken vinden de twee samen hun weg door de naoorlogse stad, op zoek naar bijvoorbeeld de betekenis achter de schilderijen van Amins oma, die om voor hen onbekende redenen stof doen opwaaien, en naar een mysterieus meisje dat Amin ziet op een markt.
Hoewel ze in verschillende werelden zijn opgegroeid, maken de zwerf- en speurtochten van Amin en Jafar hun vriendschap ogenschijnlijk hechter, maar uiteindelijk worden ze toch uit elkaar gedreven. Het verloop van hun vriendschap geeft een schrijnende werkelijkheid weer, maar ook de essentie van jeugdige vriendschap, en hoe die ondanks alles voor altijd kan zijn.
… ondanks alles wat ze in die dromen en herinneringen zei, werd mijn leven beheerst door wat mijn teta níét gezegd had, me níét verteld had.
Terwijl hij opgroeit, ontdekt Amin dat zijn oma (net als de mensen om haar heen, waarvan er enkele regelmatig bij hen thuis over de vloer komen) een eigen leven en geschiedenis heeft, waar hij niet alles van weet. De wonden die de oorlog in het land en in de bevolking heeft geslagen, worden op een subtiele maar schrijnende manier weergegeven in de relatie die Amin met zijn oma heeft; hoewel de invloed van deze wonden op Amin en zijn teta niet dramatisch wordt beschreven, voel je toch de pijn in alles wat wel en niet wordt gezegd en gedaan tussen hen.
‘Ons land is een huis met veel kamers, Amin,’ zei ze tegen me. ‘In sommige vertrekken wonen zij die zich niets willen herinneren. In andere kamers huizen zij die niet kunnen vergeten. En boven wonen altijd de moordenaars.’
In deze roerige tijden vind ik het soms lastig om mijn hoofd bij een verhaal te houden. Bij Lied voor de vermisten merkte ik dat het verhaal toch ongemerkt onder mijn huid was gaan zitten en ik was echt ontroerd door een bepaald moment aan het einde van het boek. Die ontroering had ik niet aan zien komen en dat verdient zeker een compliment.
Het enige echte minpunt aan Lied voor de vermisten was het grote aantal tijdsprongen dat wordt gemaakt. Dit zorgt nodeloos voor verwarring en maakt dat het soms even duurt voordat je weet in welke periode van Amins leven je zit. Voor mij was dat storend en het had naar mijn idee minder vaak gehoeven.
Alles bij elkaar genomen had ik Lied voor de vermisten van Pierre Jarawan niet willen missen, en kom ik uit op een totale score van 4 sterren.
Yfke