Titel: Stilleven 
Auteur: Marieke Damen
Genre: Thriller
Uitgever: LetterRijn
Publicatiedatum: April 2020
Aantal bladzijdes: 241
Recensie: Bianca
Over de auteur:
Marieke Damen (Doetinchem, 1976) begon tijdens een sabbatical in het buitenland met schrijven. Na diverse publicaties van korte verhalen en twee kinderboeken, maakt ze met Stilleven haar thrillerdebuut.
Achterflap:
Kunstenares Monica wordt door haar zus Manuela benaderd om een portret van haar te schilderen. De zussen hebben echter twintig jaar geen contact met elkaar gehad. Wat is er gebeurd dat hen uit elkaar heeft gedreven? De demonen uit haar verleden achtervolgen de volwassen Monica nog dagelijks. Of wordt zij werkelijk achtervolgd?
Middels flashbacks leren we de tienjarige Monica en puber Manuela kennen. De meisjes groeien op in een gezin waarin verslaving, geweld en criminaliteit aan de orde van de dag zijn. Schilderen en het lezen van sprookjes houden Monica op de been, evenals de liefde van haar zus. Kunnen ze zich staande houden in een leven waarin het geweld van hun vader een steeds grotere bedreiging vormt?
Stilleven vertelt het verhaal van een jong meisje dat tot waanzin wordt gedreven. Hoeveel kan een kind aan? Wat zou jij doen als je in haar schoenen stond? Zou jij tot het ergst denkbare in staat zijn?
Mijn mening:
Stilleven is een realistisch verhaal wat je naar de strot grijpt, de gevolgen van huiselijk geweld zijn verwerkt in een boeiend aangrijpend verhaal waar je nekharen van overeind gaan staan. Het is een thriller waarin alles draait om het psychisch functioneren van de hoofdpersonen. Het is bizar te lezen dat een gezin een leven kan leiden vol geestelijke en lichamelijke mishandeling zonder dat de directe omgeving dit in de gaten heeft.
Ieder mens kent zwaktes. Ik weet die van mij. Momenten waarop ik al mijn waarheden overboord wil gooien. Momenten waarop ik me afvraag waarom ik ook alweer leef zoals ik leef. Waarom ik de dingen waarneem, zoals ik ze denk te zien of misschien wel wil zien. Het zijn momenten waarop ik in staat ben om dingen te doen die ik verafschuw, waarvoor ik wil weglopen, maar die altijd hooghartig op de loer blijven liggen. Alsof ze deel uitmaken van mijn genen die onder normale omstandigheden controleerbaar zijn, maar niet op de zwakke momenten.
Ik ervaar dit boek als een waarschuwing om goed op je directe omgeving te letten, het schudt me zeker wakker. Gezien mijn werk in de psychiatrie herken ik de psychische gevolgen van jeugdtrauma’s helaas maar al te goed, en dit verhaal is daarin zeker niet overdreven, helaas….
De schrijfstijl van Marieke Damen is gericht op het inleven en overbrengen van gevoelens en emoties. De beschreven situaties bezorgen je kippenvel, maken je boos, verdrietig maar vooral machteloos. Het is onmogelijk dat kinderen schadeloos uit zo’n getraumatiseerde jeugd komen. Het verspringen van de tijd van heden naar verleden geven een goed inzicht in het complete plaatje van waaruit het huidig handelen en functioneren van vooral Monica te verklaren is.
Elke ochtend lijkt mijn bestaan, zodra ik wakker word, een fractie van een moment blanco, één tel waarin alles gewoon is, zonder voorwaarde, zonder gevoel of zonder bedoeling. Eén tel waarin de hersenen nog slapen en het hart gevoelloos is. Het lege vel papier van dat korte moment wil ik zo lang mogelijk vastgrijpen, maar zodra mijn bewustzijn weer tot leven komt, krijgen zenuwen hun prikkels terug en gieren pesterig door mijn lijf. Ze zoeken zich een weg naar buiten, maar stuiten onophoudelijk tegen een hardnekkig omhulsel van vlees en huid.
Verschillende onderwerpen komen aan bod. Vaak zijn probleemkinderen ook de dupe van een combinatie van verschillende maatschappelijke problemen. Wanneer je ouders niet capabel zijn om goed voor je te zorgen val je veelal ook elders buiten de boot en ben je doelwit voor pesters. De verknipte personages zijn goed uitgewerkt, het voelt alsof het iedereen in je eigen directe omgeving zou kunnen zijn. Het is een psychologische thriller waarin alles draait om het overbrengen van een ingrijpend verhaal, niet om de ontknoping, die is in mijn optiek maar bijzaak en niet spectaculair.
Originaliteit: 4
Schrijfstijl: 5
Leesplezier: 5
Psychologie: 5
Spanning: 4
Plot: 3
Stilleven komt hiermee uit op ruim 4 sterren.
Bianca
