Op 15 januari verscheen bij uitgeverij De Fontein Verpest van onze auteur van de maand Liesbeth van Kempen. Wij spraken met haar over het schrijven van dit boek en het thema dat zij heeft gekozen.
Verpest is je tweede boek, vond je het moeilijk om een nieuw boek te schrijven na Gevaarlijk Spel?
Absoluut! In het begin had ik geen enkel idee voor een nieuw verhaal. Wel wist ik dat het weer een thriller zou worden. En omdat ik al met al zo lang over Gevaarlijk spel had gedaan, kon ik de hoofdpersonages maar moeilijk loslaten. Dus besloot ik ze nog even bij me te houden en ze ook een rol te geven in mijn volgende boek. Toen had ik een begin en dat werkte goed.
Had je last van het zogenaamde tweede boek syndroom: willen voldoen aan de verwachtingen van lezers na een eerste boek?
Dat sloeg halverwege het schrijven genadeloos toe. Onzekerheid alom en ik blokkeerde volkomen. Na een tijdje mailde mijn uitgever maar eens om te vragen hoe het ermee stond. Dat voelde aan als de spreekwoordelijke schop onder mijn kont en daarna was ik in rap tempo zomaar klaar met de eerste versie.
Wist je meteen wat het onderwerp zou zijn?
De setting voor het verhaal, een workshop in Frankrijk met zeven deelnemers, was mijn uitgangspunt, maar pas tijdens het creëren van de zeven personages kwam het pesten bij me naar boven en besloot ik dat verder uit te werken.
Hoe moeilijk was het om over zo’n persoonlijk onderwerp te schrijven?
Soms best wel moeilijk maar aan de andere kant ook makkelijk, omdat ik uit eigen ervaring wist waarover ik schreef. Alleen hoofdstuk 39, dat was een uitdaging, daar moest ik echt diep voor gaan.
Heb je bewust voor een thriller gekozen in plaats van bijvoorbeeld een roman om meer afstand van het onderwerp te creëren?
Niet bewust. Ik ben nu eenmaal een thrillerauteur. Maar achteraf ben ik er stiekem wel blij mee, omdat bij een thriller altijd het risico van spoiler-alert aanwezig is, daardoor kan ik er niet al te veel over vertellen en heb ik mezelf daarmee aardig ingedekt. ? Erover praten vind ik namelijk moeilijker dan erover schrijven.
Hoop je een bepaalde boodschap uit te dragen met Verpest?
Laten we niet vergeten dat het in eerste instantie een spannende thriller is. Auteur en mede-Moordwijf Isa Maron heeft het boek op mijn verzoek al eerder gelezen en noemt het “Suspense in een Agatha Christie-achtige setting. Heerlijk mysterieus!” Dus het leesplezier staat wat mij betreft voorop, maar daarnaast heb ik er inderdaad ook iets aan willen meegeven. Een boodschap is dan een te groot woord, ik noem het liever bewustwording oproepen. Pesten is helaas nog steeds actueel. En waar ik vroeger als kind de schooldeur achter me dicht kon trekken, worden de kinderen van nu via bijvoorbeeld sociale media 24/7 gepest. Gelukkig wordt pestgedrag op scholen tegenwoordig wel serieus genomen, maar ik ben er van overtuigd dat er nog steeds veel onzichtbaar leed is. Ik kan alleen maar hopen dat mijn boek kan bijdragen aan een stukje bewustwording en hier en daar een gesprek op gang kan brengen.
Plot je alles van tevoren of heb je een begin en laat je je leiden door het verhaal c.q. personages?
Ik plot nooit. Wanneer ik begin heb ik geen idee waar het naartoe gaat. Ik concentreer me voornamelijk op de personages en dan lijkt het verhaal zich soms zelf te schrijven. Het is een prachtig proces waar ik iedere keer weer intens van geniet.
Schrijf je in alle rust of maakt het jou niet uit waar je bent?
Ik moet alleen zijn en absolute rust om me heen hebben.
Hoe waren de reacties vanuit je omgeving toen je vertelde dat je een thriller over pesten aan het schrijven was. Kreeg je veel steun of bijval?
Ik ben niet zo’n prater. In het begin wist alleen mijn uitgever wat het thema van mijn nieuwe thriller was. Mondjesmaat heb ik het hier en daar wel eens laten vallen. Echt verrassend vond ik de reacties die ik kreeg toen ik het voor de eerste keer op Facebook deelde. Dat was hartverwarmend. Sommigen vonden het zelfs moedig, stoer of gewaagd. Dat begreep ik niet helemaal, omdat ik het zelf niet als zodanig ervaar.
Lees je zelf graag? Wie is jouw favoriete auteur?
Ik lees graag, veel en van alles. Sorry, maar ik heb daarom ook meerdere favorieten. Allereerst natuurlijk mijn mede-Moorwijven Isa Maron, Ingrid Oonincx, Marlen Visser en Anya Niewierra. Daarnaast o.a. Rita May Brown, Agatha Christie, Paulo Coelho, R.J. Ellory, Gerbrand Bakker, Arthur Japin, Jojo Moyes, Julie Cohen.
Wilde je met dit verhaal in zekere mate zelf ook iets een plek geven?
Het heeft inmiddels wel een plek in mijn leven. Het was meer dat ik er wel iets over kwijt wilde, omdat het nog steeds zo actueel is. Dat het uiteindelijk ook nog eens louterend voor mij was om er op deze manier mee bezig te zijn, is mooi meegenomen.
Heb je altijd al willen schrijven? Wat is voor jou de aanleiding geweest om de pen op te pakken?
Achteraf gezien denk ik dat het feit dat ik gepest werd en daardoor als kind erg eenzaam was, mij naar de pen deed grijpen. Het is iets wat dus al van jongs af aan een soort van ‘bij me hoort’. Verbaal deel ik iets niet zo makkelijk, maar op papier heb ik daar geen moeite mee, dat is altijd al zo geweest.
In Verpest laat je de gevolgen van pesten – zij het gedramatiseerd – vanuit verschillende standpunten zien: de pester, de gepeste maar ook de ouders laat je aan het woord. Hoe lastig was het om jezelf in al deze posities te moeten verplaatsen?
Helemaal niet lastig. Wanneer ik schrijf denk ik in beelden. Misschien werkt dat bij mij op die manier omdat ik in het verleden ook op het toneel heb gestaan. Ik kon dan altijd vrij makkelijk in de huid kruipen van het personage dat ik moest spelen. Los daarvan vond ik het belangrijk om de lezer een compleet beeld te geven en daarom heb ik meerdere kanten van het pesten aan bod laten komen.
(uitgelichte foto: uitgeverij De Fontein)
