Op woensdagavond is tijdens de live uitzending van de De Wereld Draait Door de winnaar van de NS Publieksprijs 2018 bekend gemaakt.
Er werden zo’n 79.000 stemmen uitgebracht. En de winnaar is:
- Zolang er leven is – Hendrik Groen!
Hendrik Groen – Zolang er leven is
We leerden Hendrik Groen kennen door zijn dagboek Pogingen iets van het leven te maken. Samen met zijn vriend Evert en de andere leden van de Oud-maar-niet-dood-club probeert Hendrik zijn laatste levensjaren in een verzorgingshuis in Amsterdam-Noord zo aangenaam mogelijk te maken.
Van tijd tot tijd valt het Hendrik zwaar om de moed erin te houden. Gelukkig heeft hij de pen weer opgepakt. Met de hem zo kenmerkende charmante humor neemt hij de medebewoners, de directie, zijn vrienden en de ouderdom in het algemeen op de korrel, waarbij hij zichzelf zeker niet spaart.
De overige genomineerden voor de NS Publieksprijs 2018 waren:
Esther Verhoef – Nazomer
Een meisje uit een kansarm milieu schopt het tot internationaal succesvol modeontwerpster. Net voordat een groot evenement plaatsvindt, krijgt ze nieuws waardoor een ingrijpende gebeurtenis uit het verleden weer opdoemt.
Griet Op de Beeck – Het beste wat we hebben
De zitting was in volle gang, maar Lucas stond op en liep de raadkamer uit. Soms weet een lijf beter wat te doen dan alle opgetelde rationaliteit. Hij stapte in zijn auto en zonder veel nadenken reed hij naar de brug, de brug waar elk jaar gemiddeld veertien mensen af sprongen.
Het beste wat we hebben is een boek over stoppen met almaar doorgaan en stil blijven staan, over de complexiteit van collectief oud zeer, over hoever de schaduwen van het verleden reiken, over afscheid durven nemen, over de schoonheid van echte soorten samen, over wat een mens kan doen in een wereld zoals die van nu.
Saskia Noort – Stromboli
Honderdduizenden lezers genieten wekelijks van de column van het schrijversechtpaar Sara Zomer en Karel van Bohemen, waarin ze ogenschijnlijk openhartig verslag doen van hun gezinsleven. Maar achter de façade van hun bohemienbestaan ettert al jaren een dagelijks leven vol afgunst, wrok en zelfs geweld. Na weer een nachtelijke uitbarsting is het genoeg: Sara besluit Karel te verlaten.
Al snel komt Sara alleen te staan – niemand wil nog iets met haar te maken hebben. Om haar leven weer op de rails te krijgen boekt ze een retraite op het idyllische Italiaanse vulkaaneiland Stromboli. Onder leiding van een wereldvermaarde goeroe geeft ze zich met een bont gezelschap lotgenoten over aan rollenspellen en oefeningen die steeds een stap verder gaan.
Wat een nieuwe start had moeten worden, mondt uit in een afdaling naar regionen van haar verleden die ze het liefst verborgen had gehouden.
Tommy Wieringa – De heilige Rita
Bijna vijftig jaar woont Paul Krüzen met zijn vader in een Saksische spookboerderij buiten Mariënveen, een vergeten dorp aan de grens. Eens zorgde zijn vader voor hem, nu zorgt hij voor zijn vader. Lang geleden stortte een Russische piloot neer in het maisveld achter hun huis. Dit zette een keten van gebeurtenissen in werking waarvan ze nooit volledig zijn bekomen. Na de Rus kwamen de Chinezen, die het café en de snackbar in het dorp overnamen, daarna volgde de rest van de wereld. Met hen kwam ook de onzekerheid. Het verzet bestaat uit het beschimpen van de Chinezen en de aanschaf van meer bewakingscamera’s. Voor de betaalde liefde steekt Paul Krüzen de grens over. In het bordeel raakt hij verzeild in een conflict dat hem dwingt de verscholen positie te verlaten die hij in het leven heeft gekozen. Van dit dorp en deze mensen is Rita, patrones van de hopeloze gevallen, de beschermheilige.
Astrid Holleeder – Dagboek van een getuige
Waar Judas het verhaal is over de beslissing om te getuigen tegen haar broer Willem Holleeder, gaat Dagboek van een getuige over de consequenties van die ingrijpende beslissing. Wat zijn de gevolgen geweest voor het leven van de familie Holleeder: voor moeder Stien, zus Sonja, de kinderen en hun partners, de kleinkinderen, en vooral: voor Astrid zelf?
Dagboek van een getuige geeft een inkijk in het leven van iemand die noodgedwongen moet onderduiken en voor wie niets ‘normaal’ is. Van boodschappen doen tot een dagje naar het strand met de kinderen: niets is zonder risico. Of daar ooit verandering in komt, zal de toekomst leren. In 2018 vindt het proces tegen broer Willem plaats.
Dagboek van een getuige is een onthullend boek over hoe justitie met ‘gewone’ getuigen omgaat, en is het ontroerende relaas van een vrouw die afscheid heeft moeten nemen van een werkzaam leven, van een moeder die probeert het goede te doen voor haar kinderen en kleinkinderen, van een zuster en vriendin die haar omgeving altijd op sleeptouw neemt, én van een getuige in de zaak tegen haar broer: Astrid Holleeder.
Frank Krake – De laatste getuige wist met voorkeursstemmen een plaats op de shortlist te bemachtigen.
Wim Alosery (1923) zwerft als kleine jongen door de straten van Kattenburg in Amsterdam om uit de handen van zijn drinkende stiefvader te blijven. Daar leert hij te overleven en ontwikkelt hij eigenschappen die tien jaar later zijn leven zullen redden.
Liggend op het dak van een rijdende trein ontvlucht hij de verplichte Arbeitseinsatz in Duitsland. Hij duikt onder bij een boer in West-Friesland en schuilt maandenlang in een kist onder de grond, tot hij bij een razzia wordt opgepakt. Na een verblijf in het beruchte Gestapo-hoofdkwartier in de Euterpestraat en het Huis van Bewaring aan de Weteringschans, wordt hij opgesloten in Kamp Amersfoort. Na enkele weken gaat hij op transport naar een relatief onbekend concentratiekamp in Duitsland: Neuengamme, bij Hamburg. Hij weet te overleven door zijn inventiviteit, levenskracht en wat hij op Kattenburg leerde.
Neuengamme is het kamp waar de meeste niet-Joodse Nederlanders worden vermoord. Maar niet door het gebruik van gaskamers. In het hoofdkamp en de Aussenlager, de buitenkampen, is het motto: Vernichtung durch Arbeit – vernietiging door arbeid. Wim wordt tewerkgesteld in Husum, bij het onmenselijk zware graafcommando voor antitankgrachten in Noord-Duitsland.
Enkele dagen voor de bevrijding komt hij na een gruwelijke tocht met zevenduizend medegevangenen op de luxe oceaanstomer Cap Arcona terecht, in de baai van Lübeck en op twee kilometer van de kust. De bevrijding is nabij. Terwijl de geallieerden het Duitse leger op de wal tot overgave dwingen voeren jachtvliegtuigen van de RAF bombardementen uit op de schepen die in de baai voor anker liggen. Drie daarvan, waaronder de Cap Arcona, worden vol getroffen. De gevangenen zitten benedendeks als ratten in de val.
Op wonderbaarlijke wijze weet Wim het inferno te ontvluchten. Totaal uitgeput bereikt hij de wal, aan de goede kant van de baai. Waldemar Nods, de vader van Sonny Boy, zit op hetzelfde schip. Ook hij weet te ontkomen, maar wordt op het strand alsnog door jongens van de Hitlerjugend vermoord. Wim heeft meer geluk. Met niet meer dan vierhonderd andere gevangenen overleeft hij één van de grootste scheepsrampen aller tijden.
Op 94-jarige leeftijd is Wim de laatste overlevende die dit nog kan navertellen. Daarvoor moet hij na de oorlog eerst afrekenen met zijn kampsyndroom. Dat lukt hem mede met de hulp van zijn vrouw.Hij wordt niet zuur, cynisch en haatdragend, maar omarmt tot op de dag van vandaag vol positivisme het leven, de liefde voor de mens en de vrijheid.
Nu vertelt hij ons eindelijk zijn hele verhaal, als laatste overlevende van drie kampen en een scheepsramp met vier keer zoveel slachtoffers als bij de Titanic. Als DE LAATSTE GETUIGE!
