Eerlijkheid duurt het langst is de grootste leugen die er bestaat.
Als je aan iemand vraagt wat hij of zij het belangrijkste vindt in een relatie of in een vriendschap, dan is eerlijkheid het meest gegeven antwoord. Maar is dat wel een eerlijk antwoord?
Laten we de proef op de som nemen.
Situatie 1:
Je onlangs gescheiden, vrouwelijke collega toont vol trots de tattoo die ze heeft laten zetten om de nieuwe fase in haar leven te vereeuwigen: een hertengewei op haar onderrug. Terwijl ze de dieper liggende betekenis van de nog dieper liggende inkt verklaart, worden haar ogen een beetje nat. Zeg je dan: ‘Ik vind het persoonlijk een beetje sneu als vrouwen van een zekere leeftijd een tattoo nemen. Bovendien vind ik de keuze qua plaatje en locatie nogal obvious’ (jouw oprechte mening). Of mompel je: ‘Bijzonder, ik snap dat dit voor jou een waardevolle toevoeging aan jouw lichaam is.’
Eerlijkheid duurt in dit geval niet het langst, want je moet misschien nog jaren samen een kantoor delen.
Situatie 2:
Je partner heeft het de laatste tijd iets te vaak over die nieuwe, vrouwelijke collega, die volgens hem zo gek is als een deur. Als jij vraagt of ‘de deur’ ook nog een lekker ding is, dan zit je niet te wachten op zijn oprechte antwoord: ‘Hoe raad je het? Ik hou zielsveel van jou, maar als wij seks hebben, sorry, maar dan heb ik soms haar killerbody even op mijn netvlies.’
Situatie 3:
Je schoonmoeder heeft voor jullie gekookt. Jullie band is nooit intens geweest, maar sinds het overlijden van haar man ga je iets vaker mee op familiebezoek. Met een dankbare blik in haar ogen vertelt ze dat ze jou als haar dochter beschouwt en vraagt direct daarna wat je van haar gebraden kip met broccoli vindt. Zeg je dan: ‘Ik vind de kip weinig smaakvol en die doorgekookte groente bezorgt me kokhalsneigingen’? Of knik je en zeg je dat je het waardeert dat ze zo haar best heeft gedaan (terwijl zelfs dat een leugentje om bestwil is, want je had liever gehad dat ze helemaal niet had gekookt en dat jij thuis met je bord op schoot naar First Dates zat te kijken).
Bij het schrijven van een boek of verhaal speel je ook met de waarheid. Een leugentje om bestwil kan grotere gevolgen hebben dan een eerlijk antwoord. En: bestaat de waarheid eigenlijk wel? Als er iets niet waar is, is het de waarheid. Iedereen heeft er zijn eigen versie van: We don’t see things as they are, we see them as we are. Misschien dat ik juist daarom tijdens mijn studie het vak ‘Recht’ wel zo boeiend vond. De zuivere benadering van een situatie, het op zoek gaan naar feiten, ontdaan van stoorzenders als emoties, beleving en persoonlijke voorkeuren, ik vind dat een fijne, overzichtelijke manier van kijken en probeer dat in het ‘echte leven’ zoveel mogelijk toe te passen. Maar in mijn boeken en verhalen speel ik graag met de waarheid en laat ik de lezer meekijken via de gekleurde bril van mijn personages. Waardoor een verhaal gaat schuren en op den duur volledig escaleert.
Of, zoals Simon Carmiggelt zei: ‘Ik lieg de waarheid.’ Net het ‘echte leven’.
Marlen Visser (1968) is auteur, schrijfcoach en manager bedrijfsvoering. Ze studeerde commerciële economie aan de Haagse Hogeschool. In het dagelijks leven combineert zij haar baan op het hoofdkantoor van een kinderopvangorganisatie met het schrijven van boeken en verhalen. Daarnaast geeft zij op verzoek workshops creatief schrijven en organiseert zij twee keer per jaar een schrijfweek in Italië en op een zeilschip op de Waddenzee.
Marlen is auteur van de thrillers Stem! (genomineerd voor de Schaduwprijs) en Meesterdeal. Voor Storytel schreef zij de luisterserie Latte Macchiato. Nu werkt zij aan haar derde thriller die in 2019 bij Prometheus verschijnt.
Moordwijven ontmoeten?
Ontmoet Marlen Visser, Anya Niewierra, Isa Maron, Ingrid Oonincx en Liesbeth van Kempen bij de Moordwijven lunch op 18 november bij boekhandel Dominicanen in Maastricht. Ga voor meer informatie naar Moordwijven op Facebook