Dat blijkt 
aan het begin van onze high-tea met thrillerauteur Mariette Lindstein (1958). Haar trilogie over een sekte (deels gebaseerd op haar eigen ervaringen met Scientology) is wereldwijd een grote hit en het verschijnen van haar tweede boek in deze trilogie, De Sekte Herrijst, is de aanleiding voor haar bezoek aan Nederland en voor de uitnodiging voor deze high-tea. Een uitnodiging die wij natuurlijk maar al te graag aannamen!
Kroketten blijken de reden dat Mariette een met lekkernijen uitgestalde tafel in het souterrain van uitgeverij A.W. Bruna grotendeels aan ons bloggers overlaat. Ze heeft een grote lunch gegeten in haar hotel, bestaande uit deze gefrituurde lekkernijen die in Zweden niet te krijgen zijn, en zit nog behoorlijk vol.
“Gaan jullie lekker eten, dan zal ik wel praten,” stelt Mariette voor.
Behalve haar favoriete Nederlandse gerecht vertelt Mariette ons ook dat ze niet al te lang geleden gebeten werd door een teek en besmet raakte met de Borrelia-bacterie. De ene helft van haar gezicht was op een ochtend totaal verlamd en hoewel ze inmiddels grotendeels hersteld is, heeft ze zelfs nu nog last van stijve kaken.
Na een korte introductie van Susan Sandérus van Bruna en een korte voorstelronde rondom de tafel, stelt Mariette voor iets te vertellen over haar eigen leven.
Mariette groeide op in Halmstad. Als rebelse jonge meid die ontevreden was met haar leven en de stad waar ze woonde, was ze op zoek naar iets beters, een plek waar ze thuishoorde. Die vond ze bij Scientology.
“Mensen hebben vaak het idee dat het vanaf het begin duidelijk is waar je in terecht komt, maar dat is absoluut niet zo,” vertelt ze. “Dat hele gedoe met L. Ron Hubbard was er in het begin niet eens.” Het was niet een en al hersenspoeling en intimidatie, alles was juist ‘normaal’.
Via cursussen raakte Mariette langzaam maar zeker steeds meer betrokken bij Scientology. Ze maakte al vrij vroeg promotie en verruilde ze de Scientology-kerk in Malmö voor het Scientology-hoofdkwartier in San Jacinto, Californië, ook wel bekend als ‘Gold Base’. Een enorm complex in de woestijn dat minstens twee uur rijden buiten de stad ligt. In eerste instantie lijkt alles daar ideaal, als een paradijs. Alles is prachtig, brandschoon en nieuw. Iedereen is enthousiast over en geïnteresseerd in haar. Mariette zit in de top van Scientology en wordt de rechterhand van leider David Miscavige, van wie ze ontzettend veel leert.
In de jaren die volgen gaat het beperken van vrijheden en de hersenspoeling heel geleidelijk aan, zodat je het niet doorhebt en erin meegaat. En terwijl de beroemde leden van de kerk alleen luxe kennen, worden de ‘gewone’ leden die op het terrein wonen in kleine woningen achter hekken gestopt en streng bewaakt. Hun paspoorten moeten ze inleveren, hun kinderen worden op een andere plek ondergebracht. Ontsnappen wordt vrijwel onmogelijk maakt. Behalve dat ze slecht te eten krijgen en het beetje geld dat ze verdienen niet of nauwelijks te zien krijgen, worden de leden regelmatig tegen elkaar opgezet en uitgespeeld. Met die wetenschap krijgt Mariette er zelfs nu nog de rillingen van als ze bedenkt hoe fanatiek ze op een gegeven moment was.
Toch komen de barsten in haar ideaalbeeld van Scientology en David Miscavige heeft daar een groot aandeel in. In de loop der jaren krijgt hij steeds meer narcistische trekjes en wordt hij vreselijk paranoïde. De grootheidswaan die bezit van Miscavige neemt, wijt Mariette vooral aan zijn overwinning op de IRS, de Amerikaanse belastingdienst, die tot 1993 had geweigerd Scientology als een non-profitorganisatie te zien.
Voor haar kwam het doorslaggevende moment toen ze David zonder enige aanleiding een ander lid zag slaan. Op dat moment werd alles wat haar wijsgemaakt was, in één klap weggevaagd en besefte ze dat ze moest ontsnappen.
Na 27 jaar bij de Scientologykerk, waar ze trouwde en een zoon kreeg, was het een kwestie van een paar maanden voordat Mariette kon ontsnappen. Door te doen alsof ze gek aan het worden was, slaagde Mariette erin apart te worden gezet in een gebouw waar geen hekken omheen stonden. Zo kon ze op een dag, met het beetje geld dat ze had opgespaard en in de binnenkant van haar beha had genaaid, het terrein af lopen en de eerste de beste bus nemen.
“Het gebouw werd wel bewaakt. Als iemand uit het raam had gekeken en me gezien had, dan was diegene me zeker achterna gekomen. Het is een wonder dat het me gelukt is.”
De bus die ze nam ging naar South Central, het gevaarlijkste gedeelte van Los Angeles. Waar je, in Mariettes woorden, als blanke echt niet wilt zijn. De buschauffeur redde haar leven door haar veilig onder te brengen in een hotel dat niet op zijn route lag. Vervolgens mocht ze bij een 7-Eleven om de hoek van haar hotel een telefoon lenen om haar schoonmoeder te bellen.
Bij Scientology had Mariette alleen maar te horen gekregen dat donkere mensen het slechtste van het slechtste waren. De buschauffeur en de man wiens telefoon ze mocht lenen waren allebei zwart. Ze besefte dat alles wat haar was verteld, onzin was geweest.
Hoe haar reddende engelen heten, weet Mariette nog steeds niet. Ze heeft hen ook nooit weer teruggezien.
Hoewel ze altijd heeft willen schrijven en vroeger korte (enge) verhalen schreef die in tijdschriften gepubliceerd werden, had Mariette niet het plan om te gaan schrijven over haar ervaringen bij Scientology. Pas toen ze geïnterviewd werd door Pulitzer Prize-winnaar Lawrence Wright, ontstond het idee voor een thriller. Eigenlijk wilde ze liever niet terugdenken aan de verschrikkingen die ze had meegemaakt, maar Wright zei tegen haar: “Het kan me eerlijk gezegd niet schelen hoe jij je erbij voelt. Je hebt dit alles meegemaakt, nu is het jouw plicht om anderen erover te vertellen en hen te waarschuwen.”
Toen De Sekte eenmaal op papier stond, deed Mariette haar best om het boek bij literatuurexpert en Zweedse ‘queen of crime’ Lotta Olsson te krijgen. Zodra Olsson het boek gelezen had, nam ze contact op met Mariette en vroeg haar of ze het boek mocht recenseren, en zo ging het balletje rollen.
Op de vraag of de sekteleider uit haar boek, Frank Oswald, gebaseerd is op David Miscavige en of hoofdpersoon Sofia op haar lijkt, geeft ze verrassende antwoorden.
“Ik wilde niet dat mensen het idee zouden krijgen dat alleen rebelse of labiele personen ten prooi konden vallen aan Scientology. Sofia is juist heel gewoontjes, iemand zoals iedereen. Om aan te geven dat dit echt iedereen kan overkomen.”
Oswald is zeker geïnspireerd op haar eigen ervaringen in de Scientologykerk, maar geen tweeling van Oswald. “Ik ging zo op in het schrijven van zijn personage dat ik op een gegeven moment over hem begon te dromen. Dan zei Oswald tegen me: Je moet het boek herschrijven, zoals het nu is, zet je me veel teveel in een kwaad daglicht.”
Mariette is ook al bezig met haar volgende project. Vit Krypta (Witte Crypte) komt dit jaar uit en is het eerste boek in een nieuwe serie die ook gaat over onzichtbare sektes in de samenleving, machteloosheid en manipulatie.
Over de beroemdheden die Mariette leerde kennen op het hoofdkwartier, wil ze ook wel wat vertellen. Haar favoriet is John Travolta, een heel vriendelijke, kwetsbare man. De eerste keer dat ze hem ontmoette, ging hij per ongeluk op haar tenen staan. Dat vond hij vreselijk en hij verontschuldigde zich herhaaldelijk.
Hoewel ze fijne herinneringen aan hen heeft, is ze duidelijk ook boos op de bekende Scientology-leden. Ze vindt dat, zeker nu je op internet alles kunt vinden, het hun plicht is om de oogkleppen af te doen en zich te verdiepen in hoe het er bij Scientology echt aan toe gaat; hoe de anderen op Gold Base behandeld worden.
Natuurlijk hebben we het met haar ook over boeken. Zelf leest ze niet zo graag boeken van Zweedse schrijvers. Ze is erg fan van Sharon Bolton, Belinda Bauer en vooral Dennis Lehane. Ze heeft erg genoten van zijn laatste boek en hij heeft in haar ogen nog nooit een slecht boek geschreven.
Na afloop van de high-tea mogen we allemaal met Mariette op de foto en signeert ze voor ons. Haar echtgenoot Dan Koon, ook een voormalig Scientology-lid en auteur, komt dan net binnen en maakt ook nog een paar foto’s van ons.
Met een fijne goodiebag en de wetenschap dat we een paar uur hebben doorgebracht met een heel bijzondere vrouw verlaten we even later het pand. Dank aan A.W. Bruna, aan Susan, Marije en Mads voor het regelen van deze geslaagde kennismaking slash high-tea! De grootste dank gaat natuurlijk uit naar Mariette, die zo vriendelijk en openhartig met ons heeft gesproken.
~Yfke Brandhout
foto Mariette Lindstein: www.awbruna.nl
